Voor het eerst.. en gelukt de immuno-histochemie - Reisverslag uit Moshi, Tanzania van Alie Wouda vd Tuin - WaarBenJij.nu Voor het eerst.. en gelukt de immuno-histochemie - Reisverslag uit Moshi, Tanzania van Alie Wouda vd Tuin - WaarBenJij.nu

Voor het eerst.. en gelukt de immuno-histochemie

Door: alievandertuin

Blijf op de hoogte en volg Alie

05 Mei 2011 | Tanzania, Moshi

Dinsdag 3 mei ging het al een stuk beter, ik spreek nu voor mezelf hè? Heel intens en diep heb ik meteen alles een plek kunnen geven, het is zoals het is en daar leg ik me gewoon bij neer. We zijn naar de afdeling gegaan, Siep is meteen achter de computer gaan zitten om de preparaten te beoordelen en ik ben het voorschrift gaan uitwerken over immuno- histochemie..
Voor de liefhebbers die wil weten wat immuno-histochemie is. Als de patholoog, niet weet welke tumor het is, omdat de cellen zo afwijkend zijn, wordt deze methode toegepast. Of de patholoog past deze methode toe om zijn diagnose te bevestigen. Met het antisera; Vimentine kun je mesenchymale cellen aantonen. Met Keratine; epitheliale cellen, met CD-45; lymfocyten en S-100; spierweefsel. Op de receptor van elke cel zitten antigenen en het antisera het antilichaam, gaat een binding aan met het antigeen. (het puzzelstukje past wel of niet). Vervolgens komt daar weer sera met daaraan vastgekoppeld een kleurstof D.A.B. (diamine-benzo-diazepine) die weer past op het antisera. Zo kleurt het wel of niet aan en is het wel of niet een carcinoom, lymfoom etc. Ik hou het hier verder bij.
Ik zat heerlijk achter een bureau mijn ding te doen en wilde het uittypen. Daarvoor moest ik naar de secretaresse. Ze keek niet erg blij toen ik daarom vroeg, maar ging wel weg met nog een mededeling, dat de printer niet werkte. Oh dacht ik bij mezelf dat fiks ik wel even. Siep had het erg druk met puncteren. Er werd dan zachtjes op de deur geklopt en met een heel zacht stemmetje zei Silvirius: “Daktari “ een mgonjwa, net op het moment dat Siep lekker in zijn preparaat zat. En zo ging het de hele dag door. Maar Siep is voor geen gat te vangen.
Gisteren kreeg ik nog leuke bemoedigende sms’jes van o.a. Kevin en Rian: “kijk maar even naar foto’s van ons”, ze kennen me al goed want daar put ik veel energie uit en dat had ik natuurlijk net gedaan. Ik moet me niet laten meeslepen door alle emoties, maar aarden middels het gezin, de basis. Tijdens de koffie heb ik foto’s van de kinderen laten zien en van ons huis etc. Dat brak ook een beetje de spanning die er heerste. Maar waar die vandaag was gebleven?
Na het werk zijn we Moshi ingegaan om wat te eten, nilala, en ontdekten dat ze daar ook een internet café hebben zo kon ik dan eindelijk mijn 1e twee verslagen op het net zetten. Helaas ben ik weer vergeten om mijn mailinglist uit te vinken, waardoor iedereen in mijn bestand een mail gekregen heeft. Sorry daarvoor!
Zoals afgesproken zijn we rond 18.30 uur naar de buren gegaan, Ben en Anne-marijke, ze waren erg benieuwt hoe de eerste 3 dagen waren verlopen. Zo kon ik mijn ervaring weer even vertellen en een plek geven. Die ervaring was ook niet zo gek van ons, zij hebben nl. in de eerste week, hetzelfde meegemaakt. Anne-marijke wilde alles ook in detail weten, nl. toen ze even naar de keuken ging zei ze: “Alie wacht even met vertellen “,ik wil nl alles horen”, zo lekker enthousiast, heerlijk. Donderdag ga ik met haar naar de markt om stoffen te halen
Zo we zijn net even 1 minuut stil geweest 4-5-20.00 uur Nederlandse tijd.
Woensdagochtend 4 mei was er college, waar we verwacht werden. Nieuwe mensen stellen zich dan nl. voor. Maar helaas we zijn er niet geweest, want we hadden ons verslapen. Volgende keer beter, we hebben de slaap waarschijnlijk nodig gehad en vergeet niet we zitten bijna 1 km boven de zeespiegel.
Zo Jona here i come.
Het voorschrift wat ik gisteren getypt heb met een plan de campagne ga ik vandaag voorleggen aan Jona, onze biochemicus op de afdeling. Hij moet zijn handen maar eens uit de mouwen steken, want we zien niet wat hij nu allemaal exact doet. Ik vroeg hem, of hij wist wat ik hier kwam doen en ja hoor hij wist het exact. Het voorschrift heb ik met hem doorgenomen en gekeken of al de chemicaliën er waren en dat alvast klaargezet voor morgen. Als controlecoupe of eigenlijk testmateriaal wilde ik een huidje gebruiken, want een huidje bevat, epitheel, mesenchymale cellen, vaak ook wel lymfocyten en spierweefsel, dit om te kijken of de kleuringen hier wel werken.
In Nederland gebruiken we veel meer antisera, maar hier gebruiken we het hoofdnoodzakelijke. Tjonge, jonge, dat was een werk om een huidje te vinden. een administratie van…….. ik bespaar de details. We hebben het op een plaat gelegd van 4 graden onder nul of misschien nog wel veel kouder en wij zijn ondertussen koffie gaan drinken. De koffie word door het personeel zelf gekocht, gelukkig dat ik daar even naar vroeg, de volgende keer nemen wij een bus mee, koffie dan hè? Trouwens de koffie is hier heerlijk, gewone oploskoffie met dit keer erbij een stuk avocado. Het snijden van de coupes kon beginnen. Op een tactische manier gaf ik aan dat ik wel zou gaan kijken. Als opdracht heb ik nl. gekregen waarom de coupes zo slecht zijn. Jona liep naar een hele oude slede microtoom, als ik het niet dacht, ik probeerde heel diplomatiek aan te geven dat Pathologen het niet erg op prijs stellen, slechte coupes te krijgen. Of hij “deze” microtoom wilde gebruiken, want de slede microtoom snijdt heel onregelmatig. Ik heb nog even in Venlo gekeken hoe ze daar snijden en op hoeveel mu er gesneden word, al 16 jaar werk ik niet meer op de pathologie, vanaf het moment dat ik Limburg ben gaan wonen en heb een opfris cursus gedaan. Er staat allemaal nieuwere apparatuur in Moshi, die in Nederland afgeschreven zijn, maar die je nog heel goed kan gebruiken. Maar een Afrikaan kijkt hier een beetje vreemd tegenaan en houdt het liever bij het oude. Dat is nu ook het probleem, je kan er wel van alles naar toe sturen, maar als ze niet weten hoe het werkt?
Jona begon te snijden en er ontstond een dikke braam in de coupe en wilde gewoon door gaan, ik legde uit dat ook dat niet kon, of er een nieuw disposibel mes in kan. Je kon zien dat hij dat nog nooit gedaan had en daarom vroeg hij het aan Lilian die net aan kwam lopen, of zij dat even wilde doen. Ze was erg handig en ze zou met een scherp voorwerp, aan de bovenkant van het disposibel mes, het mes op z’n plek duwen. Heel voorzichtig greep ik in en vertelde dat er dan meteen weer een braam in komt, of het ook anders kon. Ook was de dikte van de coupe verkeert afgesteld, ipv 300 mu 500 mu, ook dat meteen gezegd en het kwastje waarmee ze de paraffine weg moest vegen had alleen maar een stompje van overgebleven haren. Dat moest nodig vervangen worden. Jona gaf aan dat hij lang niet op het lab was geweest.. Normaal ben ik helemaal niet zo directief, maar de coupes zijn heel slecht en ze hebben mij gevraagd of ik daar verandering in wilde brengen. Na 20 coupes zijn we gestopt, morgen weer verder.
“Jona”, ik hoorde dat jullie moeilijk aan alcohol kunnen komen, die we nodig hebben om de paraffine coupes te deparaffineren. In Nederland recyclen we alcohol dmv distillatie en het hoogste percentage wat we terugwinnen is 96% en omdat de Nederlandse wetgeving zo moeilijk doet is het voor ons niet goedkoper, hebben jullie er belang bij? De ogen begonnen te glunderen, “de alcohol is erg duur in Tanzania”; zei Jona. Trouwens het is niet alleen het geld wat parten speelt het is ook een kwestie van organiseren geloof ik. Ik moet zien dat ik daar nog een vinger achter kan krijgen. Het is ook een verhaal waarover Angy sprak, onze Britse buren.
Ik zal zorgen dat zo’n distillatie apparaat met piloten zonder grenzen mee kan en zo in Moshi komt.
Tanzania heeft vier seizoenen, nl. juni, juli en augustus is het er droog en koel. In hooggelegen gebieden zoals Serengeti en Ngorongoo koelt het ’s nachts aanzienlijk af. Van Tanzanianen heb ik gehoord dat in deze perioden ook de bladeren van de bomen vallen. September tot Januari word het alsmaar warmer, eind Oktober tot eind December zijn er korte regens. Van Januari tot Maart is het warm en droog en aan de kust van Zanzibar het erg benauwd. De lange regens van Maart tot en met Mei. Dat is deze periode en eerst dacht ik het zal zo zijn, je krijgt wat je verdient en echt wat is het heerlijk zo’n regenbui, wat we nu 2 avonden hebben meegemaakt. Het blijft gewoon warm hè? En de natuur ruikt zo lekker.
Wat nu weer een zwerm van een op ons lijkende vliegende mieren. Ze waren gisteren bij de buren en nu bij ons. Het schijnt dat je ze kan eten en maar een dag leven. Dat is zielig worden ze ook nog door een kat opgegeten die hier toevallig op bezoek is.
“Wat dogge jim in use tun”, de meisjes schrikken op en zeggen; “hè Nederlanders , zegt een ander; “friezen”. Ik lachen; “heb ik van de buren gehoord”. Zijn jullie hier al lang? Ja al 3 maand, we gaan maandag weer terug naar Nederland. Verpleegkundigen die ook het avontuur opzoeken. Leuk is dat. Mcl; medische centrum leeuwarden. Waar we een enkele Tanziniaanse verpleegkundige mee zagen lopen. Waarschijnlijk een terugkerend project.
Voor diegene van I like my phone. Prepaid card from TTCL die we na 3 keer bezocht te hebben eindelijk binnen kwamen. local calls 100 TSH/minuut, to mobil phone 500 TSH/minuut. Modem met
Saa za Kizungu; internationale tijd zo wij die kennen. Saa za Kiswahili, Tanzaniaaanse tijd. 07.00 uur is saa moja of asubuhi, geschreven 1 uur. Saa mojo of jiani is een uur in de avond of 19.00 uur.
Al de werkwoorden beginnen met ku. Heb je het gedaan dan is het nina en laat je ku weg, ben je er mee bezig is het nili en ga je het doen dan is het nila en ga je het niet doen is het usi en a wordt e
Voorbeeld: eten is kula. Ik heb gegeten is: ninakula. Ik eet is: nilikula en ik ga eten is: nilakula. Ik ga niet eten is usikule. Wil je eten is mkule.
Bevrijdingsdag en een succes dag voor mij. DE KLEURINGEN ZIJN GELUKT!!!
Voorde eerste keer dat er in Tanzania immuno-histochemische kleuringen gedaan zijn. Ik moest veel improviseren met o.a. het oplossen van chemicaliën, het afdrogen van de coupes, daarvoor heb ik eigen toiletpapier gebruikt. Waar ik de coupes in moest zetten vond ik niet. Er zijn wel ge gebruikelijke glazen bakjes, maar daarvoor heb ik 200 ml vloeistof nodig, terwijl als ik een cupje pak waar 5 coupes in kan, heb je maar 20 ml vloeistof nodig. Dat is toch een stuk goedkoper? Eindelijk kwam Silverius, het manesje van alles met een gebruikt cupje. Maakt niet uit ik maak het goed schoon. en wilde verder gaan, helaas geen aquadest. Er moet zou weinig mogelijk contaminatie aanwezig zijn, anders krijg je mogelijk een vals-positieve uitslag. Jona liep weg met twee kannen, “wacht”, zei ik, “ik ga met je mee”. Ik wilde natuurlijk wel even de klinische chemie zien, de bacteriologie en wat daar nog meer zit. Zo zeg, dat zit er goed uit, mooie witte tegels op de grond en de muren mooi wit geverfd. Ik begreep als er weer wat geld is, knappen ze weer wat op. Van anderen heb ik gehoord dat, zo’n afdeling gesponsord word door een foreign countrie. Maar dat laten we in het midden. Jona stelde me voor aan een klinisch chemicus. Jona vertelde wat ik hier kwam doen en waarschijnlijk waren ze al op de hoogte want ze , er waren er meer, oh you come from Holland oh you are welcome here, we are very glad to have you here. Tjonge, jonge wat een poeha. Stiekem vond ik het toch wel een beetje leuk. Wij terug naar de afdeling een verdunningsreeks gemaakt van 1/150, 1/300, 1/600 incubatie tijd van 1 uur en 1 overnachting, want we willen zo weinig mogelijk antisera gebruiken. Jona stelde allemaal vragen over waarom ik H2O2 gebruikte etc. Ik moest diep in mijn geheugen graven en dan ook nog eens uitleggen in het Engels. Ik vertel misschien een beetje te uitgebreid, maar dat is nodig vanwege het volgende. Jona kwam na de uitleg bij me met een sylibi waarop stond; colleges for chemical university students met een vraag, of ik morgen college wilde geven over deze materie. Ik vroeg hem wat dat precies inhield. 2 uur hierover praten en de volgende week over enzym-histochemie. Ik zei:”mag het ook een week opschuiven”, dan kan ik me nog een beetje voorbereiden. Wat is dit toch met mij, ik maak me helemaal nergens druk om, is dat de leeftijd?
De laatste stap met daarbij het ontwateren en het afdekken met een coverslip. Jij mag het als eerste bekijken zei ik tegen Jona. 1/150 was heel mooi, die van 1/300 ook en 1/600 wat ligt gekleurd. Maar mogelijk een overnachting is het goed. De ogen van Jona glinsterden toen door de microscoop de coupe bekeek. Samen nog met Daktari Wouda de coupes bekeken. We waren met z’n allen erg blij.
Om drie uur had ik afgesproken met Anne-marijke om Moshi in te gaan om te kijken naar stoffen. Maar eerst moesten we nog even naar een fabriekje, waar ze van koeien hoorns en leer, van alles maken. Weer een indiaanse had het voor het zeggen, harde werkers kun je wel constateren. Je kunt zo gek niet bedenken of ze hebben het te koop. Natuurlijk moet je er wel wat voor neertellen, om enig idee te krijgen hoeveel het kost, een lamp van leer en maasai kraaltjes 175€.
6000 TSH, of terwijl 3 € voor 8 meter stof. Ik heb stof gekocht om over de banken te leggen. Het is erg ongezellig in huis en maak het zo wat comfortabeler.
Snel eten want we moeten naar de Britse buren. Nee hè, weer eten? We hebben dat helemaal niet begrepen. Maar weer wat opscheppen, anders is het ook zo sneu. Onder een videofilm moesten we het opeten, welke film we wilden zien. Ik zei: “ ik vind het leuker om wat met elkaar te praten”, volgens mij waren ze op dat moment wat van de leg. We bekeken wat foto’s van ….. weet ik niet meer, maar nog armoediger, waar haar man in een hospital oogarts is.

  • 05 Mei 2011 - 20:38

    Moniek:

    Mooi hoor, haha mama als laborant, leuk zeg=) ik moet zeggen ik mis jullie wel al zijn jullie nog maar een weekje weg:( Neem maar wat mooie stoffen mee!
    xxxxxxxxxxxxx je dochter!

  • 05 Mei 2011 - 22:36

    Auke En Trudy:

    Mooie- leuke -ontroerende reisverslagen!
    Maar we zien jullie zelf helemaal niet op de foto's. Zijn jullie er wel?
    ;-)

  • 06 Mei 2011 - 12:58

    Petra:

    Zie je nu! Kun je best wel wat toevoegen op het lab. En ook nog met succes. Wat een avontuur.

  • 06 Mei 2011 - 12:58

    Petra:

    Zie je nu! Kun je best wel wat toevoegen op het lab. En ook nog met succes. Wat een avontuur.

  • 06 Mei 2011 - 12:58

    Petra:

    Dikke kus

  • 06 Mei 2011 - 13:00

    Petra:

    Oh, en je moet je huidige loctie nog even veranderen, want zoals het nu lijkt, zit je nog gewoon in Beringe ;-)

  • 06 Mei 2011 - 14:44

    Mams:

    hallo
    Erg leuk verslag van jullie reis.
    Fijn dat je daar nog iets toe kan voegen in de ontwikkeling van dat lab.
    Ik ben blij voor jullie dat het zo goed gaat en jullie je plekje gevonden hebt.
    Liefs Mams xxxxxxxxxxx

  • 06 Mei 2011 - 16:41

    Ineke En Harmen:

    Mooi je verhalen te lezen in dat verre land met ander licht.
    En die mensen met de prachtige donkere ogen...wel het tempo van het land aannemen...steady on easy going en morgen is er weer een dag...
    anders hou je dat tempo niet vol...

    liefs Ineke en Harmen


  • 06 Mei 2011 - 22:02

    Alie Wouda Vd Tuin:

    Bedankt voor al de berichten. Maar zit maar niet over me in hoor? Komt allemaal goed xxx (l)

  • 07 Mei 2011 - 14:14

    Marlies Koppen:

    Hallo Alie,
    wat een verslagen, en wat een belevenissen. Ik denk dat je het moderne werken en denken maar eventjes in de koelkast moet zetten. Veel improviseren en nuchter hollands denken wordt van jullie gevraagd. Dat gaat jullie zeker lukken. vergeet niet te genieten van je verblijf want dat mag ook. Tot je volgende verslag.
    Groetjes Marlies

  • 07 Mei 2011 - 18:11

    Alie Wouda Vd Tuin:

    Ja Moniek ik had er gisteren ook last van, lees mijn volgend verslag maar eens. ;)
    Welke kleur?

    Oh ja natuurlijk Auke en Trudy, als het goed is staan er nu wat foto's op. En er zullen nog velen volgen.

    Bedankt zusje, ik heb mijn plek waar ik de verslagen schrijf verandert. en Mams; Het is zo leuk om te zien dat zo'n man als Yona zo geniet dat hetgeen hij geleerd heeft eindelijk in de praktijk kan brengen.
    Dikke kus terug

    Harmen en Ineke; Het leert toch heel snel om het rustig aan te doen. Ik was een keer wat vergeten en ben even snel terug gegaan naar het huisje, maar was de rest van de dag bek af. Maar mijn enthousiasme is zo vermoeiend :)

    Inderdaad Marlies, wat het improviseren betreft, dan kunnen we nog een hoop van de Tanzanianen leren. Die uitstapjes komen, we hebben een site gekregen van een jongen die ons aanklampte. We gaan nog eens op Safari in Moshi en met het vliegtuig naar Zanzibar, met z'n prachtige witte stranden.

  • 07 Mei 2011 - 19:53

    Alie Wouda Vd Tuin:

    Lieuwe en Auke, fijn dat jullie het leuk vinden ;)

  • 14 Mei 2011 - 22:02

    Margriet :

    Tjeempie zeg...dat doe je toch maar even...de histochemie introduceren..knap hoor en leuk dat je al vrij vlot resultaten kunt laten zien...lijkt me stimulerend voor de anderen...heel veel succes...ga binnenkort de andere verhalen van je lezen!!

  • 16 Mei 2011 - 00:42

    Margriet:

    Bedankt voor je reactie.
    Ik was zelf ook wel verbaasd en dat na 17 jaar haha. Alles goed daar?
    :)

  • 16 Mei 2011 - 00:45

    Alie Wouda Vd Tuin:

    Alie ben ik Ik had me nog niet ingelogd.

    Bedankt voor je reactie.
    Ik was zelf ook wel verbaasd en dat na 17 jaar haha. Alles goed daar?

Reageer op dit reisverslag

Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley

Alie

Mijn man Siep Wouda gaat als Patholoog in Tanzania werken en omdat ik 15 jaar als Pathologisch Analist gewerkt heb, vroegen ze of ik het Lab op wilde zetten.

Actief sinds 12 Jan. 2011
Verslag gelezen: 694
Totaal aantal bezoekers 65448

Voorgaande reizen:

22 Februari 2014 - 07 Maart 2014

India

29 April 2011 - 13 Juni 2011

6 week naar Tanzania werken in een ziekenhuis in M

Landen bezocht: